Skrivligur fyrispurningur eftir § 53 í Tingskipanini
Spyrjari: Jenis av Rana, løgtingsmaður
Svarari: Margit Stórá, landsstýriskvinna í umhvørvismálum
Evni:  Vanlukkutryggingarráðið

Spurningar:   
1. Hvussu nógvir fundir hava verið í Vanlukkutryggingarráðnum seinastu 12 mánaðirnar?

2. Hvussu nógv starvsfólk arbeiða burturav ella partvíst við at fyrireika mál til Vanlukkutryggingarráðið?

3. Hvussu nógv nýggj mál eru móttikin og skrásett í Vanlukkutryggingarráðnum seinastu 12 mánaðirnar?

4. Hvussu nógvar endaligar avgerðir eru tiknar í Vanlukkutryggingarráðnum seinastu 12 mánaðirnar?

5. Hvussu nógvar fráboðanir um endaligar avgerðir hevur Vanlukkutryggingarráðið sent seinastu 12 mánaðirnar?

6. Kann landsstýriskvinnan upplýsa, hvussu drúgv málsviðgerðartíðin hjá Vanlukkutryggingarráðnum er í miðal, og hvussu nógv mál vanliga taka meira enn ávikavist 1 og 2 ár at viðgera?

7. Kann landsstýriskvinnan upplýsa, hvussu nógvar avgerðir hjá Vanlukkutryggingarráðnum, sum eru kærdar, eru til viðgerðar hjá Ankestyrelsen í løtuni?

8. Kann landsstýriskvinnan upplýsa, í hvussu nógvum málum Vanlukkutryggingarráðið hevur biðið um eina meting av til dømis meinstiginum hjá skadda, og sum eru til viðgerðar hjá Arbejdsmarkedets Erhvervsforsikring í løtuni?

9. Kann landsstýriskvinnan upplýsa, hvussu drúgv málsviðgerðartíðin uppá tær í spurningi 8 nevndu umbønir er?

10. Metir landsstýriskvinnan tað vera nøktandi, at persónar bíða í áravís eftir avgerðum í vanlukkutryggingarmálum?  

11. Metir landsstýriskvinnan tað vera nøktandi, at persónar bíða í mánaðir eftir svari uppá tiknar avgerðir í vanlukkutryggingarmálum?

12. Ætlar landsstýriskvinnan at taka stig til at stytta málsviðgerðartíðina hjá Vanlukkutrygingarráðnum?

13. Ætlar landsstýriskvinnan at taka stig til at betra um møguleikarnar hjá viðskiftafólki at fáa samband við Vanlukkutryggingarráðið?

Viðmerkingar:
Vanlukkutryggingarráðið tekur sambært arbeiðsskaðatryggingarlógini avgerð í málum um arbeiðsskaðatrygging og í málum viðvíkjandi vinnusjúkum, hendar í sambandi við arbeiði. Vanlukkutryggingaráðið tekur sostatt avgerð um, hvørt tryggjaði hevur rætt til veitingar sambært arbeiðsskaðatryggingarlógini.

Vanlukkutryggingarráðið skal taka avgerð í málum innan 2 ár. Freistin er lógarásett. Í ávísum førum kann tað verða neyðugt at taka eina fyribils avgerð, um ikki er møguligt at halda ásettu freistina. Avgerðartíðin veldst annars um, hvussu skjótt neyðugu upplýsingarnar, t.d. læknaváttanir, verða fingnar til vegar.  

Síðani november 2023 hevur Arbeiðs- og brunaeftirlitið virkað sum umsiting hjá Vanlukkutryggingarráðnum, og tað er Arbeiðs- og brunaeftirlitið, sum fyrireikar mál at leggja fyri á fundi í Vanlukkutryggingarráðnum.

Avgerðir, sum Vanlukkutryggingarráðið tekur sambært arbeiðsskaðatryggingarlógini, kunnu av tryggjaða, hansara avvarðandi, viðkomandi arbeiðsgevara, sjálvstøðugt vinnurekandi, viðkomandi tryggingarfelag, av landinum og av Vinnusjúkugrunninum kærast til danska Ankestyrelsen.

Áðrenn Ankestyrelsen viðger eina kæru, skal Vanlukkutryggingarráðið taka støðu til, um grundarlag er fyri at geva kæraranum heilt ella partvíst viðhald. Kæran skal tí sendast Vanlukkutryggingarráðnum. Kann Vanlukkutryggingarráðið ikki geva kæraranum viðhald, verður kæran send víðari til Ankestyrelsen við grundgevingini hjá Vanlukkutryggingarráðnum fyri avgerðini og endurmetingini.

Mikudagin 26. februar 2025 setti undirritaði landsstýriskvinnuni í umhvørvismálum ein ófráboðaðan fyrispurning um málsviðgerðartíðir hjá Vanlukkutryggingarráðnum.

Landsstýriskvinnan gav eitt jaligt svar, hon váttaði órímiliga drúgvu málsviðgerðartíðirnar og lovaði at kanna málið. Dagarnir, sum eru farnir, síðani landsstýriskvinnan svaraði fyrispurninginum, hava sannført meg um, at málið er nógv álvarsligari enn, at bíðast kann í óvissu eftir einari kanning uttan tíðarhorisont.  

Tá fólk koma út fyri vinnusjúku, vanlukku ella skaða, í ella uttanfyri arbeiði, er neyðugt við endurgjaldi, um førleikin verður skerdur. Tað er væl kent, at í nógv ár hevur viðgerðartíðin hjá Vanlukkutryggingarráðnum verið ótolandi drúgv, og eftir at Vanlukkutrygingarráðið varð flutt Arbeiðs- og brunaeftirlitinum at umsita, er viðgerðartíðin nú eftir øllum at døma so drúgv, at sigast kann, at farið er um mark.

Aftan á umrøðuna av ófráboðaða fyrispurninginum hava fólk vent sær til spyrjaran og sagt frá teirra upplivingum við málsviðgerðini og drúgvu málsviðgerðartíðini hjá Vanlukkutryggingarráðnum. Fólk hevur eftir øllum at døma til dømis bíðað upp í fýra til seks mánaðir eftir at fáa svar uppá avgerðir, sum Vanlukkutryggingarráðið hevur tikið, og aftrat hesum er tað trupult at fáa samband við Vanlukkutryggingarráðið, sum einans svarar telefonini tveir tímar um dagin tríggjar dagar um vikuna.

Tað tykist vera greitt, at tað bæði kann og eigur at verða bøtt um mannagongdir og tilrættalegging av málsviðgerðini, so ikki fleiri eru í vanda fyri at enda í somu støðu.

Tí verður hesin fyrispurningur settur.

Á Løgtingi, 13. mars 2025
Jenis av Rana